Anna, een Belgische filmmaker, reist door Noordwest-Europa om haar laatste film te promoten. De tijdelijke haltes en vluchtige ontmoetingen onderweg schetsen een portret van een jonge vrouw.
Anna, een Belgische filmmaker, reist door Noordwest-Europa om haar laatste film te promoten. De tijdelijke haltes en vluchtige ontmoetingen onderweg schetsen een portret van een jonge vrouw. Ze ontmoet een Duitse leraar die gebukt gaat onder het gewicht van de geschiedenis, een vriendin, een onbekende in de trein, haar moeder en haar Parijse minnaar.
Kenmerkend voor de stijl van Chantal Akerman destijds is de frontaliteit, de langzame travelings, de afstand die bewaard wordt tegenover de personages, een afstand die de emotie niet doet vervagen maar kanaliseert, die Anna en de anderen hun vrijheid laat. Ze worden niet opgebruikt; het verhaal kan niet zonder hen, maar zij behouden iets dat altijd buiten beeld blijft. In deze afstandelijkheid ligt de ernstige gratie van de film. En dan mogen we niet voorbijgaan aan de mooie, eenvoudige tekst, vloeiend en vrij van pathos, die steeds bepalender zal worden in haar werk.
“Dit oeuvre bestaat in feite uit een lange reeks van plekken met af en toe mensen daarin. Een lange serie beelden die steeds dezelfde vragen oproepen: wat betekenen die plekken, wat doen die mensen, wat doen die plekken met die mensen? De plekken blijven, de mensen gaan; een eeuwige parade van dolende zielen.”
Sasja Koetsier
“Zij is geen cineaste van gemakkelijke oplossingen. Ook wil ze haar toeschouwer nooit overtuigen. Bij haar is een monoloog een monoloog, zijn beelden beelden. Alles is zo eenvoudig en zo letterlijk, dat velen menen hier van hyperrealisme te moeten spreken. Niets is Akerman echter zo vreemd als avantgardistische pose of modernistische snuggerheid. Het is een soort van ‘no-nonsense’-houding, een totaal ontbreken van literair maniërisme, ook al is een sterke literaire inslag duidelijk voelbaar.”
Eric de Kuyper
“De monologen zijn tergend uitgebreid, de beeldenreeksen daartussen ongemeen brutaal in hun quasi abstractheid. ‘Woorden’ zijn ‘woorden’ en ‘beelden’ zijn ‘beelden’.”
Eric de Kuyper
“Alles wat je als filmmaker niet boeit, moet je maar weggooien, elimineren (kijk ook naar Robert Bresson, die voor deze werkwijze echter een soort van alibi uitgedacht heeft, kijk ook naar de japanse cineast Ozu). De kwestie is echter durven erkennen wat je werkelijk boeit. Er is inderdaad moed nodig om tot het besluit te komen dat je niet geïnteresseerd bent in het maken van films over grootse ideeën zoals Leven, Dood, Maatschappij, Individu, maar over ... keukens, bijvoorbeeld. Of zoals Marguerite Duras het suggereert: groene ogen.
Er is veel moed voor nodig, doch Akerman zou zeggen dat dit helemaal niet zo is, omdat zij sowieso niet anders kan. Bij haar vertrekt dan ook alles van de meest elementaire constatering, een pragmatische ethiek en een ethische pragmatiek. ‘Ik doe het zo eenvoudig mogelijk, omdat ik de ingewikkelde en complexe filmtaal toch niet ken.’ Een praktische en pragmatische houding. Bijvoorbeeld: mijn camerastandpunt is laag, omdat ik klein van gestalte ben en niet inzie waarom ik op een stoel zou moeten staan om door een viewer te kijken; de kamera moet maar omlaag.”
Eric de Kuyper
“Zoals in haar vorige film, Jeanne Dielman, heeft zij uitsluitend oog voor datgene wat door anderen juist als onbelangrijk, oninteressant wordt afgedaan: de routine, de sleur van het dagelijkse leven, de leegte, ja, de eenzaamheid van de alleenstaande vrouw. De vrijgezel.”
Eric de Kuyper
